Mustafa Akkaya, Umut Yazıları

Türkiye işçi sınıfı tarihi grev ve direnişler bölüm 4 – Mustafa Akkaya

Grev işçilerin sosyo-ekonomik, sendikal ve siyasal hakları için iş bırakmasıdır. Grev toplumsal, ekonomik ve siyasal yönleri olan bir olaydır. Grev işçiler arasında dayanışma ve birlikte hareket etme zorunluluğundan dolayı toplumsaldır. Grevler genellikle ekonomik nedenlerle işçi sınıfının baş vurduğu önemli bir mücadele aracı olmakla beraber siyasal ve toplumsal nitelikli grevlerde yapılmaktadır. Temel anlamda 6 çeşit grev vardır.
Bunlar: Ekonomik grevler, Siyasi grevler, Dayanışma grevleri, İhtar grevleri, Oturma grevleri ve Genel grevlerdir.
1- Siyasi Grev : İşçi sınıfının devleti ve hükümetleri siyasal olarak yeni bir politika uygulamaya veya mücadeleler sonucu elde edilmiş kazanılmış siyasi hak ve özgürlüklerinin korunması, çıkarılmak istenen anti-demokratik yasaları önlemeye yönelik grevlerdir. 19976 yılında DİSK öncülüğünde başlatılan DGM’ye Hayır grevleri siyasi grevlerdir.
2- Dayanışma Grevi : Bir fabrika veya sektörde yapılan greve başka bir fabrika veya sektördeki işçilerin grev ve sektördeki işçilerin grev ve direnişteki işçilerin iş bırakıp greve çıkmasıdır. 1980 yılında İzmir Tariş işletmelerinde işten atılmalara karşı Tariş işçilerinin başlattığı direnişe tüm kent genelinde değişik konfederasyonlara bağlı sendika ve işçilerin iş bırakarak vermiş oldukları destek dayanışma grevidir.
3- İhtar Grevi : Bu grevler genellikle kısa süreli olup işçilerin ve sendikaların patronlara, iktidara veya herhangi bir kuruma gücünü gösterme grevidir. 16 Mart 1978 yılında İstanbul Üniversitesinden toplu halde çıkan devrimci ve ilerici öğrencilere bombalı faşist silahlı saldırı oldu. 7 öğrencinin katledildiği bu faşist saldırıya karşılık 20 Mart’ta Faşizme İhtar Eylemi gerçekleştirildi. 1 saatlik iş bırakma eylemine 600 bini aşkın işçi katıldı.
4- Oturma Grevi : İşçilerin işlerini bırakarak işyerini terk etmeden başka işçilerinde çalışmasını engelleyerek yaptıkları bir bakıma fabrika işgal eylemidir. 1968 yılının Temmuz ayında DERBY işçilerinin toplu sözleşme yetkisinin gaspına karşılık fabrikayı işgal ederek Türkiye’deki ilk fabrika eylemini gerçekleştirmiştirlerdir.
5- Genel Grev : Genel grev bir şehirde bir bölgede veya ülke genelinde işçilerin, emekçilerin katılımı ile gerçekleşen grevlerdir. Genel grevler ekonomik, politik veya her ikisinide içeren grevlerdir. 1970 yılındaki 15-16 Haziran büyük işçi direnişi aynı zamanda bir genel grevdir. 200 bine yakın işçinin katıldığı bu görkemli işçi ayaklanması onlarca fabrikada şalterlerin indirilmesi değişik sendika ve işkollarına ait onbinlerce işçinin sermaye ve onun devletinin tüm baskı, şiddet ve katliamlarına rağmen sınıfın verdiği o sarsılmaz çelik iradesi ve militanlığıyla hayatı durdurması, üretime son vermesi nedeniy lede bir genel grevdir.

Paylaşın