Gazetecilere yönelik adli kontrol tedbiri kararlarına ilişkin basın toplantısı düzenleyen TGS, adli kontrol tedbirleriyle gazetecilerin çalışma hakkının elinden alındığını vurguladı.
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), son bir yılda gazetecilere verilen adli kontrol tedbirlerine ilişkin verileri Şişli’de bulunan TGS Akademi’de açıkladı.
Verileri kamuoyuyla paylaşan TGS Genel Sekreteri Banu Tuna, Eylül 2024-Eylül 2025 arasında en az 67 gazeteci hakkında adli kontrol tedbiri uygulandığını belirtti. AKP’nin iktidarda olduğu 23 yılda gözaltına alınan, tutuklanan, darp edilen, işsiz bırakılan gazetecilerin sayısının çığ gibi büyüdüğünü kaydeden Tuna, “Biz basına yönelik baskıyı konuşurken daha ziyade yargılamalardan, tutuklamalardan bahsediyoruz. Oysa gazetecilere verilen adli kontrol cezalarının sayısı hızla artıyor ve habercileri işini yapamaz hale getiriyor” dedi.
2024 Eylül ayında önce hakkında adli kontrol tedbiri kararı verilen gazetecilerin bu verilere dahil olmadığını belirten Tuna, “Halihazırda hakkında adli kontrol tedbiri olan gazeteci sayısı çok daha yüksektir; bu sayının ve hangi adli kontrol tedbirlerinin ne kadar süre ile uygulandığının tespit edilmesi ise hukuksuz uygulamaların yaygınlığı nedeniyle neredeyse imkansız hale gelmiştir” ifadelerini kullandı.
Tuna, şöyle devam etti: “Eylül 2024 – Eylül 2025 tarihleri arasında en az 109 gazeteci gözaltına alındı. 36 gazeteci sürdürülen soruşturma dosyaları kapsamında tutuklandı. 4’ü hakkında ev hapsi kararı verildi. Yine bu bir yıllık süre içerisinde tutuklanan gazetecilerin 32’si tahliye edilirken, ev hapsi verilenlerin 4’ünün ev hapsi kaldırıldı. Bugün son bir yıl içerisinde gözaltına alınmış ve hala tutuklu bulunan 4 gazeteci var. Tutuklanıp tahliye edilen gazetecilerin 21’i adli kontrol tedbirleri ile tahliye edildi, 3’ü hakkında beraat kararı verilerek tahliye edildi; 2’si, hakkında ilk duruşmada HAGB kararı verilerek tahliye edildi, 6’sı ise herhangi bir tedbir uygulanmasına karar verilmeksizin itiraz sonucu tahliye edildi. İfade işlemi için yolu karakola ya da doğrudan savcılığa düşen en az 109 gazeteciden yalnızca 27’si ifade işleminden sonra herhangi bir adli kontrol tedbiri olmaksızın serbest bırakıldı. Kalan 82 gazeteciden 36’sı hakkında tutuklama kararı verildi. Bu isimlerden 21’i daha sonra adli kontrol şartıyla tahliye edildi. Tutuklanmayan diğer 46 kişi hakkında ise ev hapsi de dahil olmak üzere, haftada bir veya birden fazla gün imza atma ve yurtdışı çıkış yasağı şeklinde adli kontrol kararı verildi.”
49 gazeteci hakkında verilen adli kontrol kararının haftalık imza atmak ve yurtdışına çıkış yasağı, 14 gazeteci hakkında ise sadece yurtdışına çıkış yasağı şeklinde uygulandığını belirten Tuna, “Adli kontrol tedbiri verilen gazetecilere ağırlıklı olarak ‘2911 sayılı yasaya muhalefet’, ‘yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’, ‘yargı organlarını alenen aşağılama’, ‘adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs’, ‘terör örgütü propagandası’, ‘terör örgütü üyeliği’ suçlamaları yöneltilmiştir” dedi.
Yaygınlık kazanan adli kontrol kararlarının gazetecilik mesleğinin yapılabilme şartlarını ortadan kaldırdığına dikkat çeken Tuna, şu ifadeleri kullandı: “Muhabir masa başından haber yapmaz, seyahat edemeyen gazeteci olmaz. Başka bir şehre veya ülkeye gitmesi, hatta evinden çıkması engellenen gazeteciye açıkça ‘sen artık işini yapamazsın’ denmektedir. Gazetecilerin sahada haber takibi sırasında kolluk şiddetine maruz kalarak, sabaha karşı evleri basılarak, çalışmakta oldukları işyeri kapılarından hukuka aykırı şekilde gözaltına alınmaları, bazen günlerce süren gözaltı süreleri sonucunda temel hak ve hürriyetlerini kısıtlayan adli kontrol kararlarıyla kontrol altına alınmaları kabul edilemez, normalleştirilemez.”
Adli kontrol tedbirlerinin gazetecilerin çalışma hakkını elinden aldığını vurgulayan Tuna, “Gazetecilerinin haftalık imza yükümlülükleri ile mahalle karakollarının takibi altında tutulduğu, elektronik kelepçeler ile evlerinden dışarı çıkmalarına izin verilmediği, yurt dışına çıkışlarının engellendiği bir ülkede basın ve ifade özgürlüğünden bahsetmek mümkün değildir” dedi.
Kaynak: Etha
