Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, meclisin tüm yetkilerini dondurduğunu, milletvekillerinin dokunulmazlığını askıya aldığını, Başbakan Hişam el-Meşişi’yi görevden aldığını açıkladı. Raşid el-Gannuşi ve diğer 64 meclis üyesi hakkında yurtdışına çıkma yasağı kondu
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Başbakan Hişam el-Meşişi’yi görevden aldığını ve meclisin yetkilerini 30 gün boyunca dondurduğunu açıkladı. Meclis’te en büyük parti konumunda bulunan İhvan-ı Müslimin’in (Müslüman Kardeşler) siyasi kolu En Nahda Hareketi bu kararı “darbe” olarak nitelendirdi ve tepki gösterdi.
Mısır İhvanı’na yapılan 2013 darbesinden 8 yıl sonra Tunus İhvanı’na darbe yapıldı. Tunus Cumhurbaşkanlığı’nın 25 Temmuz’u 26 Temmuz Pazartesiye bağlayan gece yayınladığı videoda, ülkedeki askeri komuta kademesinin ve güvenlik yetkililerinin katıldığı bir toplantı sonrasında konuşan Kays Said, “Tunus’un içinde bulunduğu yağma, yangın ve durum karşısında ülkeyi kurtarmak için olağanüstü önlemler alması gerektiğini” belirterek isim vermediği bazı grupların belirli bölgelerde iç savaş çıkarmak için para topladığını öne sürdü. Said, birkaç ay önce almaları gereken bu kararları Meclis Başkanı ve Başbakan Hişam el-Meşişi ile yaptığı istişareler sonrasında aldığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Kays Said, video mesajında bu kararı “ülkenin içinden geçtiği olağanüstü koşullar” nedeniyle almak zorunda kaldığını söyledi. Said ayrıca, milletvekillerinin dokunulmazlığını askıya aldığını, yürütme yetkilerini kendisinin üsteleneceğini ve yeni bir başbakan atayacağını belirtti.
Said, “Eline silah almayı veya kurşun atmayı düşünen herkesi, silahlı kuvvetlerin buna ateşle karşılık vereceğini söyleyerek uyarmak istiyorum” diye konuştu.
Said, kararnameler biçiminde gerekli kararların duyurulmaya devam edeceğini, atayacağı başbakan ile yeni bir hükümet kurulacağını ve hükümetin cumhurbaşkanı liderliğinde kalacağını kaydetti.
Meclis binasını tanklar kuşattı, yurtdışı yasağı kondu
Cumhurbaşkanı Said’in meclisin tüm yetkilerini dondurduğunu ve milletvekillerinin dokunulmazlıklarını askıya aldığını duyurmasının ardından, meclis binasını tankların kuşattığına dair görüntüler paylaşıldı.
Yerel haber ağı Tunisie Numerique, Cumhurbaşkanı Said’in, Tunus Meclis Başkanı ve ülkedeki en büyük parti olan Nahda Hareketi’nin lideri Raşid el-Gannuşi ve diğer 64 meclis üyesi hakkında yurtdışına çıkma yasağı getirdiğini bildirdi.
Tunus parlamentosunda bulunan askerler, Meclis Başkanı Gannuşi ve beraberindeki bir grup milletvekilinin içeri girmesine izin vermedi.
Raşid Gannuşi sokağa çağırdı
Feshedilen Meclisin başkanı İhvan’ın siyasi kolu En Nahda Hareketi’nin lideri Raşid Gannuşi idi. Parlamento Başkanı ve Nahda Hareketi’nin lideri Raşid Gannuşi, Reuters’a yaptığı açıklamada, bu kararı “anayasa ve devrime karşı bir darbe” olarak nitelendirdi. Gannuşi, “Kurumları hala görev başında olarak kabul ediyoruz ve Nahda’nın destekçileri ile Tunus halkını devrimi savunmaya çağırıyorum” dedi.
Sevinç gösterisi yaptılar
Reuters haber ajansı, kararın açıklanmasının ardından sokaklara çıkıp sevinç gösterileri yapanlar olduğunu bildirdi. Devlet televizyonu, Said’in de sevinç gösterileri düzenleyenlerin arasına kısa bir süreliğine katıldığını gösteren görüntüler yayınladı.
Sokaklarda askerler görüldü ve parlamento ile Nahda Partisi genel merkezi gibi bazı noktalarda önlemler alındığını belirtti. Ayrıca havaalanı ve devlet televizyonu gibi noktalarda da önlemler artırıldı.
Said, Hişam el-Meşişi ve En Nahda
Hukuk profesörü olan Said, 2019 yılında yolsuzlukla mücadele ve devleti yeniden yapılandırma vaadiyle bağımsız aday olarak katıldığı cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanmıştı. Aynı yıl yapılan parlamento seçimlerinden ise En Nahda Hareketi birinci çıkmıştı.
Cumhurbaşkanı Said tarafından görevden alınan Hişam el-Meşişi başbakanlık görevine geçen yıl getirilmişti. Bağımsız bir siyasetçi olan el-Meşişi, daha önce danışmanlığını yaptığı Said’e yakın bir isim olarak gösteriliyordu.
Gösteriler vardı
Tunus, ciddi bir ekonomik krizden geçerken, Covid-19 vaka ve can kayıpları da artış eğilimini sürdürüyor. Bu durum, sağlık altyapısı üzerindeki baskıyı artırmış durumda. Tunus’ta son günlerde sosyal medya üzerinden yapılan çağrılarla toplanan eylemciler, hükümetin istifası talebiyle protesto gösterileri düzenliyordu. Bazı kentlerde, protestocular ile polis arasında çatışmalar yaşandı. Ayrıca eylemciler Nahda Partisi’nin bazı binalarına da saldırdı. Covid-19 vaka sayıları ve can kayıplarının kontrol altına alınamaması ve sağlık sisteminin çökme noktasına gelmesinin protestoların artmasında önemli rol oynadığı belirtiliyor.
BBC Dünya Servisi Orta Doğu Editörü Sebastian Usher, Covid-19 ile yaşanan sağlık krizini Tunus’un “kırılgan siyasi birlik görüntüsünün kırılma noktası” olarak nitelendirdi.
Tunus Anayasası’na göre, siyasi uzlaşmazlıkların çözümünde Anayasa Mahkemesi yetkili kılınıyor. Ancak anayasanın kabul edilmesinden bu yana 7 yıl geçmiş olmasına karşın mahkemeye atanacak hakimlerle ilgili uzlaşma sağlanamadığından dolayı mahkeme görevine başlayamadı.
İhvan’a Mısır’da 2013 darbesi
İhvan’ı Müslimün Hüsnü Mübaarek diktatörlüğü protestolarla düşünce Mısır’da iktidara gelmişti. 30 Nisan 2011’de İhvan’ın (Müslüman Kardeşler) siyasi kolu Özgürlük ve Adalet Partisi’nin başına Muhammed Mursi getirilmişti. Mursi 2012 Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda yüzde 51.73 oyla 5. cumhurbaşkanı olmuştu. 2013’te Mursi yönetimine karşı protestolar oldu. 2013’te ise Genelkurmay Başkanı Abdülfettah el Sisi komutasındaki Mısır Silahlı Kuvvetlerinin ülkede devam eden protestolar sırasında darbe yapmıştı.
Şentop: Anayasal düzene karşı darbedir
Türkiye Meclisi Başkanı Mustafa Şentop, Tunus’ta yaşanan siyasi krize ilişkin açıklama yaptı. Twitter hesabından paylaşım yapan Şentop, “Tunus’ta yaşananlar endişe vericidir; seçilmiş parlamentoyu ve milletvekillerini görev yapmaktan men eden kararlar anayasal düzene karşı darbedir. Askeri/bürokratik darbe her yerde gayrımeşrudur; Tunus’ta da gayrımeşrudur. Tunus halkı anayasal düzene ve hukuka sahip çıkacaktır” ifadelerini kullandı.
AKP Sözcüsü Ömer Çelik de twitetrdan “Dost ve kardeş ülke Tunus’ta seçilmiş parlamentonun askıya alınması ve hükümetin görevden el çektirilmesi, siyasi meşruiyete yönelik bir darbedir. Tunus Cumhurbaşkanının meşru olmayan bu girişiminin anayasal zemini bulunmamaktadır” dedi.
Yeni Yaşam Gazetesi
